Cinsi təhsil

Doğumdan sonra bədən

Müəllif Nia Xacapuridze
Doğumdan sonra qanaxma menstruasiya deyil və periodun bərpa olması mənasına gəlmir. Bu 9 ay qonaqdan sonra, uşaqlığın özünə gəlmə nişanəsidir. Doğumdan sonra 6 həftə/40 gün qanaxma davam edir amma bu individualdır və üç etapı var:
Qırmızı lokus;
Seroz lokus;
Ağ lokus;
Bu etaplar nə qədər və qırmızı, çəhrayı, qəhvəyi, sarımtıl və ya ağ rəngdə qan gəlməyinə əsasən bölünüb.
İlk 5-10 gün qırmızı qan gəlir ki, daxili membran yaxşı təmizlənsin. Kiçik ölçülü qan laxtası gəlməsi də normaldır, xüsusilə uzanmış və oturmuş vəziyyətdəysəniz ( çünki o vaxt axıntı olmur, yığılır və laxtalanır sonra axıntıyla birlikdə axır). Yavaş-yavaş qırmızıdan çəhrayı ya keçir çünki qanın miqdarı azalır və əsas lenf və toxuma mayesi axır, yəni seroz lokuslar. İkinci-üçüncü həftədə ağ lokuslar hissəsinə keçir və uşaqlığın xaric etdiyi bütün mikroblar və hüceyrələr axır. Bəzən qanın gəlməsi də normaldır və bunun müddəti də individualdır. Əsas odur gündən-günə azalsın və daha az qırmızı olsun. Qoxuya gəldikdə isə qızılgül və çobanyastığı qoxusu olan deyil çünki 2-3 gündür ölü bakteriyalar uşaqlığa yerləşib yavaş-yavaş axır, amma bunun nəsə güclü, pis qoxusu olmalıdır (kimin hansı qoxudan nifrət etməsi yəqin individualdır), artan ağrı olmamalıdır, yüksək temperatur, axıntının artması və.s infeksiya nişanələridir və bu halda həkimə müraciət etməlisiniz. Tampon istifadə etməyin. Onnuda orada çox bakteriya var və onu saatlarca orada saxlamayın. 6 həftə ərzində yalnız qadın pedi istifadə etməlisiniz. Uşaqlığın daxili membranı bərpa olunandək, infeksiyaları yaxın buraxmamalısınız və bu təmizlənmədən sonra uşaq əmzirdiyiniz müddətdə menstruasiyanız qaydasına düşən deyil. Əmzirmək bədənə bildirir ki, hələ növbəti hamiləlik haqqında düşünməməlisiniz, hələ bu uşağıböyütməlisən – menstruasiya periodu yeni hamiləlik üçün hazırlıqdır. Bu nişanəylə ovulyasiya günü yeni yumurtanın yetişməsi dayanır və menstruasiya periodu bir müddətliyinə dayanır ki, uşağı böyütməyə vaxtınız qalsın. Buna laktasiya amenore deyilir (laktasiya süd istehsalıdır və amenore menstruasiya olmamasıdır. Bu zaman körpə mütəmadi olaraq və 4 saatda bir dəfə ana südü yeməlidir, yəni bu siqnal beyinə getməlidir, əks halda yenidən yumurtlamağa başlayacaq. Bununla birlikdə, əmzirməsinə baxmayaraq dövrü tezliklə davam etdirməsi də mümkündür.Bu müddət 6 aydan çox davam edə bilməz, çünki o zaman körpə başqa şeyləri yeməyə başlayır və bədən rahatlaşır, buna görə də artıq uşağı böyütdük və yeni bir hamiləliyə hazırlaşırıq deməyə başlayır. Period da öz qaydasına düşür.

სხეული მშობიარობის შემდეგ

ავტორი ნია ხაჭაპურიძე

მშობიარობის შემდეგ სისხლიან გამონადენს მენსტრუაცია კი არა, ლოქიები ჰქვია (lochia) და არ ნიშნავს, რომ ციკლი აღდგა ან მშობიარობის მერე ეგრევე “მოგივიდათ”.

უბრალოდ საშვილოსნოს გენერალური დალაგების ნიშანია, 9-თვიანი სტუმრიანობის შემდეგ.

მშობიარობის შემდგომი გამონადენი გრძელდება სადღაც 6 კვირა/40 დღე, მაგრამ არის საკმაოდ ინდივიდუალური და აქვს სამი ეტაპი:

წითელი ლოქიები;

სეროზული ლოქიები;

თეთრი ლოქიები.

ეს ეტაპები იმის მიხედვით იყოფა, თუ რამდენი სისხლი მოჰყვება და რა ფერი აქვს, წითელი, ვარდისფერი, ყავისფერი, მოყვითალო თუ თეთრი.

თავიდან სადღაც 5-10 დღე იქნება წითელი, იმიტომ, რომ კარგად უნდა გამოსუფთავდეს შიდა გარსი. მცირე ზომის კოლტებიც ნორმაა, განსაკუთრებით კი წოლის ან ჯდომის მერე (მაგ დროს გროვდება და არ გამოიყოფა გამონადენი, “კოლტდება” და მერე წამოდგომისას ერთიანად გამოდის).

ნელ-ნელა ეს წითელი წესით ვარდისფრდება, რადგან შიგ სისხლის რაოდენობა მცირდება და ძირითადად ლიმფა და ქსოვილური სითხე გამოდის, ანუ სეროზული ლოქიები.

მეორე-მესამე კვირაზე გადადის თეთრი ლოქიების სტადიაზე და გამონადენი ყველა იმ უჯრედის და მიკრობისგან შედგება, რაც საშვილოსნომ გარეთ გამოდევნა.

შიგადაშიგ ოდნავ სისხლიანი ე. წ. “სპოტინგიც” ნორმაა და ვადებიც ინდივიდუალურია. მთავარია, დღითიდღე მცირდებოდეს და უფრო ნაკლებად წითელი იყოს.

სუნს რაც შეეხება, ვარდებისა და გვირილების სურნელი არ ექნება, იმიტომ, რომ 2-3 დღის მერე უკვე მოცლილი ბაქტერიები სახლდებიან საშვილოსნოში და ლოქიებით გამოირეცხებიან ნელ-ნელა, მაგრამ არ უნდა იყოს რაღაცა განსაკუთრებით სასტიკად მყრალი სუნი (ეს ალბათ მაინც ინდივიდუალურია, ვის რა ესაზიზღრება),

არ უნდა ახლდეს თან ტკივილი, რომელიც იმატებს, სიცხე, გამონადენის მომატება და ასე შემდეგ, იმიტომ, რომ ინფექციის ნიშნებია და ამ შემთხვევაში ექიმთან უნდა მივიდეთ.

! არ გამოიყენოთ ტამპონები. ისედაც ბევრი ბაქტერია ტრიალებს მაგ დროს და კიდე შიგნით ნუ გააჩერებთ საათები. მხოლოდ საფენები, 6-ივე კვირა! სანამ საშვილოსნოს შიდა გარსი არ აღდგება და გაკრიალდება, რომ ინფექციის დაბლოკვა შეეძლოს,

ამ გაწმენდის შემდეგ მენსტრუაცია წესით არ გექნებათ მანამ, სანამ ბავშვი ძუძუს ჭამს (აქა-იქა კი არა, სულ ძუძუს).

ძუძუს წოვება, კერძოდ დვრილების სტიმულაცია ნიშანს აძლევს ორგანიზმს, რა დროს შემდეგი ორსულობაა, ჯერ ეს ბავშვია გასაზრდელიო – მენსტრუალური ციკლი ხომ ახალი ორსულობისთვის მზადებას ემსახურება. ამ ნიშანზე ოვულაცია ანუ კვერცხუჯრედის მომწიფება ჩერდება და მენსტრუალური ციკლიც პაუზდება დროებით, რომ გაცალოთ ბავშვის გაზრდა. ამას ჰქვია ლაქტაციური ამენორეა (ლაქტაცია რძის წარმოქმნაა და ამენორეა – მენსტრუაციის არქონა).

ამ დროს ბავშვი რეგულარულად და 4 საათში ერთხელ უნდა ჭამდეს ძუძუს, ანუ ეს სიგნალი სულ უნდა მისდიოდეს ტვინს, თორემ დაიწყებს ოვულაციას ისევ.

თუმცა, ისიც შეიძლება, რო მალე აღდგეს ციკლი წოვების მიუხედავად.

6 თვეზე მეტი ეს პერიოდი მაინც ვერ გასტანს, რადგან შემდეგ ბავშვი სხვა რამეების ჭამასაც იწყებს და ორგანიზმიც ხელებს იფშვნეტს, აბა ეს გავზარდეთ უკვე და დავიწყოთ ახალი ორსულობისთვის მზადებაო. და ციკლიც აღდგება აუცილებლად.