Şorena işləməyə 17 yaşındaykən başlayıb, ilk başlarda o “qəzet, jurnal butkaslarında” çalışırmış. Ancaq O, artıq bir necə ildir ki, marneulidə ictimai müəssisədə çalışır. Ətraf mühitin bir çox aşılması çətin olan məhdudiyyətləri ilə qarşılaşmasına baxmayaraq, O bariyerləri aşıb və bu gün artıq individual şəkildə şəhərdə hərəkət edir və hər gün işə şəxsi avtomobili ilə gedir.
“Özümdə böyük bir güc gördüm. Təhsilimi ailəmin dəstəyi ilə aldım və şəxsi mübarizəm ilə bu gün ki, vəziyyətimə gəldim. Baxmayaraq ki, hərşey inkişaf edir ictimayyətin, xalqın münasibəti yenədə dəyişmir”- söyləyir Şorena.
42 yaşlı Şorena Kravelidze Marneulilidir. O ilk dəfə Marneuliyə 17 yaşındaikən gəlib. Marneuliyə köçdükdən sonra Şorena və ailəsi bir çox bariyer və çətinliklərdən keçiblər. Şorena burada yeni mühit, yeni insanlar və qaydalarla qarşılaşıb. Özünündə söylədiyinə görə yeni mühitə uyğunlaşmaq və stereotipləri aşmaq ən böyük çətinliklərdən birini nəzərdə tuturmuş. Bir çox problemlərə baxmayaraq isə Şorena öz istəyinə yenədə çatıb.
“Əlil arabısından istifadə etməyimə baxmayaraq özümdə hər zaman böyük güc hiss edirdim. Heç bir zaman çatışmamazlığım olduğunu düşünməmişəm. Marmeulidə yaşamağa və işləməyə başladıqdan sonra özümü əmin edirdim ki, daha çoxunu bacara bilərəm. Mübarizələr apardım və təhsil adım, təcrübə qazandım. Dövlət praqramına qoşuldum və ofis meneceri peşəsinə yiyələndim ”,-deyir Şorena Kravelidze.
Şorena söyləyir ki, O heç bir zaman bir yerdə dayanmır, hərzaman fəal olmağı çox sevir. Elə məhs bu fəallığın vasitəsi ilə avtomobil sürməyi öyrənib və sürücülük vəsiqəsinidə qısa zaman ərzində alıb. Şəhərdə isə daha asan hərəkət etmək üçün o istədiyi yerlərə avtomobili ilə getməyə üstünlük verir.
Şorenanın şəxsiyyətində ki, gücə və özünə inamına baxmayaraq, onun dediyinə görə imkanları məhdud birisənsə bir çox bariyer aşmalısan. O deyir ki, illər keçməsinə və ətraf mühitin dəyişməsinə baxmayaraq, infrastrukturanın natamamlığının yaratdığı problemlərin üzərinə birdə insanların stereotiplərlə dolu yanaşması gəlir.
“Bir çox çətinliklərlə qarşılaşıram: Marneulidə heç bir əczanənin girişi əlil şəxslər üçün uyğunlaşdırılmayıb ki, məni kimi insanlar rahatca içəri daxil ola bilsinlər. İnfrastrukturaya gəldik də isə, hər bir insan kim ki, hansısa növ ticarət mərkəzi və ya kafe açmağı planlayır əvvəlcədən bizim vəziyyətimizdə olan insanları nəzərə almalıdır. Əlil arabası ilə olanlar və ya gözdən əlil şəxslərin hər yerdə rahat hərəkət etməsi üçün mülk sahibləri buna diqqət etməlidirlər və müvafiq mühit yaratmalıdırlar”.
“İnsanlara gəldikdə isə, düşünürəm ki, xüsusi treninglər keçirilməlidir ki, ictimayyət bizi kimiləri adi vətəndaş gözündə görsün. Biz də özümüzə məxsus həyatımız olan insanlarıq və fərqsiz yaşamaq istəyirik”,- deyir Şorena.
İllər ərzində topladığı bilik və təcrübə nəticəsində Şorena bu gün Marneulidə ictimai müəssisədə işlə təmin olunub. O sosyal xidmət departamentində çalışır və hər gün bir çox vətəndaşa xidmət edir. Gələcək üçün isə onun iki arzusu var: infrastrukturanın əlil şəxslər üçün uyğunlaşdırılması və insanlarda mövcüd olan stereotipli düşüncələrin aradan qaldırılmasıdır.
Şəlalə Əmircanova
არ არსებობს შეზღუდული შესაძლებლობა, არსებობს შეზღუდული გარემო
შორენამ მუშაობა ჯერ კიდევ 17 წლის ასაკში, ჟურნალ „გაზეთების ჯიხურში“ დაიწყო. უკვე რამდენიმე წელია, მარნეულში საჯარო სამსახურში მუშაობს. მიუხედავად გარემოს ბევრი დაბრკოლებისა და შეზღუდვისა, ის ინდივიდუალურად ორიენტირდება ქალაქში და სამსახურში ყოველდღე საკუთარი მანქანით დადის.
„ჩემშიძალიან დიდი ძალა დავინახე. განათლება ოჯახის მხარდაჭერით მივიღე და ჩემი პირადი ბრძოლით მივაღწიე დღევანდელ მდომარეობას. მიუხედავად დიდი განვითარებისა, გარშემო ხალხის სტერეოტიპული დამოკიდებულება კვლავ იგივეა“, – ამბობს შორენა.
42 წლის შორენა კრაველიძე მარნეულელია. იგი პირველად მარნეულში 17 წლის ასაკში ჩამოვიდა. რაც მარნეულში გადმოსახლნენ, შორენასა და მის ოჯახს ბევრი ბარიერის და სირთულის გადალახვა მოუწია: ახალი გარემო დახვდა, ახალი ადამიანები და წესები. როგორც თვითონ ჰყვება, ადაპტაცია და სტერეოტიპების მსხრევა ყველაზე დიდ გამოწვევას წარმოადგენდა მათთვის. მაგრამ, მიუხედავად რიგი პრობლემებისა, შორენამ მაინც მიახწია თავისას.
„მიუხედავად იმისა, რომ ეტლით მოსარგებლე ვიყავი, სულ ვგრძობდი ჩემში ძალას. არადროს მიფიქრია, რომ ნაკლი მაქვს. მარნეულში ცხოვრება და მუშაობა რომ დავიწყე, სულ ვარწმუნებდი ჩემს თავს, რომ მეტი შემიძლია. ბრძოლის დიდი სურვილით განათლება მივიღე, გამოცდილება შევიძინე. სახელმწიფო პროგრამაში ჩავერთე და დავეუფლე ოფისის მენეჯრის პროფესიას“, – ამბობს შორენა კრაველიძე.
შორენა ამბობს, რომ არასდროს ჩერდება ერთ ადგილას, სულ აქტიურობა უყვარს. ზუსტად ამ აქტიურობით, მანქანის ტარება ისწავლა და მართვის მოწმობაც აიღო. ქალაქში უფრო ადვილად ორიენტაციისთვის, მას მანქანით სიარული ურჩევნია.
მიუხედავად შორენას ხასიათში არსებული დიდი სიძლიერისა, მისი თქმით თუ შშმ პირი ხარ, ბევრი ბარიერი გაქვს გადასალახი. შორენა ამბობს, რომ წლები გადის, გარემო რაღაც დონეზე ვითარდება, თუმცა ინფრასტრუქტურის არასრულობის გამო არსებულ პრობლემებსა და გამოწვევებს ემატება ხალხის სტერეოტიპული დამოკიდებულებაც.
„სირთულეებს ხშირად ვაწყდები: მარნეულში არც ერთ აფთიაქი არ არის ადაპტირებული, რომ შევიდე დამოუკიდებლად. რაც შეეხება ინფრასტრუქტურას, ყველა იმ ადამიანმა, ვინც რაიმე სავაჭრო ცენტრს ან კაფეს ან საერთოდ რამეს გახსნას აპირებს, უნდა წარმოიდგინოს თავის თავი ეტლიანის, თუნდაც უსინათლოს და ყველა შეზღუდული შესაძლებლობის პირის ადგილზე და შექმნას გარემო ხელმისაწვდომი“.
„რაც ხალხს შეეხება უნდა ტარდებოდეს ტრეინინგები, რათა მათ ჩვენი თავი დაანახონ ისე როგორც ჩვეულებრივი მოქალაქე. ჩვენც ვართ ადამიანები, რომლებსაც გვაქვს ჩვენი ცხოვრება და გვინდა, ვიცხოვროთ განსხვავების გარეშე“, – ამბობს შორენა.
წლების განმავლობაში შეძენილი ცოდნითა და გამოცდილებით, შორენა დასაქმებულია საჯარო სამსახურში. იგი მარნეულის სოციალური სამსახურში მუშაობს და ყოველდღე ემსახურება ბევრ მოქალაქეს. სამომავლოდ კი, ორი სურვილი აქვს: ინფრასტრუქტურის ადაპტირება შშმ პირებისთვის დახალხში არსებული სტერეორიპების მსხვრევა.
შალალა ამირჯანოვა