Cinsi təhsil

Uşaqlıq boğazı xərçəngi

Uşaqlıq boğazı xərçəngi insanın papillomavirusa (HPV) yoluxmasının uzunmüddətli nəticəsidir. Qeyd etmək lazımdır ki, Dünya Səhiyyə Təşkilatına görə, uşaqlıq boğazı xərçənginin 80 faizdən çox aşağı gəliri olan ölkələrdə qeydə alınır. Papillomavirusun vaksiniylə bunun qarşısı alına bilər. 100-dən çox belə virus var və bunların ən az 14-ü xərçəngə səbəb olur. Qeyd olunan virus əsas cinsi konatkla keçir. HPV reproduktiv kanalları ən viral infeksiyadır. Qeyd olunan virusun bir çox növü qorxulu deyil və müdaxilə olmadan, bir neçə ay ərzində bədəndən çıxır. Amma virusun bir neçə növü isə inkişaf edib, uşaqlıq boyunu xərçənginə səbəb ola bilər. Uşaqlıq boğazı xərçənginin demək olar ki hər növü papillomavirusla əlaqəlidir.

Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına əsasən, uşaqlıq boğazı xərçənginin simptomları bunlardır:

  • Qeyri-reqular qanaxma və ya reproduktiv yaşda olan qadınlarda menstruasiya arasında qanaxma;
  • Menopozdan sonra qanaxma;
  • Cinsi əlaqədən sonra ani vaginal axıntı, bəzən pis qoxulu.

İstənilən belə simptom olduğu halda həkimə müraciət edin. Uşaqlıq boğazı xərçənginin qarşısını almaq üçün ən yayılmış və effektiv vasitə Pap testdir. Qeyd emək lazımdır ki, Gürcüstan vətəndaşına uşaqlıq boğazı xərçəngi müayinəsi 25 yaşdan 60 yaşadək pulsuzdur, buna Pap test və lazım gəldikdə başqa xidmətlər də daxildir. Qeyd olunan xidmətdən istifadə etmək üçün, Gürcüstan Müayinə Mərkəzinə zəng edə bilərsiniz.

 

Cinsi yolla keçən infeksiyalar

Cinsi yolla keçən infeksiyə və xəstəliklər, cinsi əlaqəylə birində digərinə keçən xəstəliklərə deyilir. İnfeksiyaya yoluxmuş bir şəxslə qorunmamış (kontraseptiv maddələrdən istifadə etmədən) vaginal, anal və ya oral cinsi əlaqə sizin yoluxmanıza səbəb ola bilər. Cinsi yolla keçən infeksiyalar insan başqa yolla da keçə bilər, məsələn başqası tərəfindən istifadə olunan birdəfəlik iynənin istifadəsi, əmizdirmək. Qeyd olunan infeksiyaların çox vaxt simptomları olmur. Bəzən isə bu simptomlar olur:

  • Cinsi əlaqə və siyən zaman ağrı və ya narahatlıq;
  • Vagina, anus, omba, bud və ya ağız ətrafındakı qabarmalar və ya axıntı;
  • Vaginadan vaxtsız axıntı və ya qanaxma;
  • Vagina və ya onun ətrafında qaşıntı.

Simptomlar fərqli infeksiyalar zaman basqa cürdə ola bilər. Cinsi yolla keçən xəstəliyin öhdəsindən gəlmək üçün hər iki partnyorun müayinə olunması lazımdır. Eyni zamanda cinsi əlaqə zamanı bariyerli kontraseptiv vasitə də cinsi yolla yoluxan infeksiyadan qoruyur.

——————–

საშვილოსნოს ყელის სიმსივნე

საშვილოსნოს ყელის სიმსივნე ადამიანის პაპილომა ვირუსით (HPV) გრძელვადიანი ინფიცირების/დაავადების შედეგია. აქვე აღსანიშნავია, რომ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის თანახმად, საშვილოსნოს ყელის სიმსივნის შემთხვევების 80 პროცენტზე მეტი შემთხვევა ფიქსირდება დაბალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში. ადამიანის პაპილომა ვრუსის პრევენცია შესაძლებელია ვაქცინის საშუალებით. სულ არსებობს 100-ზე მეტი ასეთი ვირუსი და სულ მცირე, 14 მათგანი იწვევს სიმსივნეს. აღნიშნული ვირუსის გადადება უმეტეს წილად სექსუალური კონტაქტით ხდება. HPV რეპროდუქციული არხების ყველაზე ვირუსული ინფექციაა. აღნიშნული ვირუსის მრავალი სახეობა არ არის საშიში და ჩარევის გარეშე გადის სხეულიდან რამდენიმე თვეში. ხოლო, ვირუსის რამდენიმე სახეობა შესაძლოა პროგრესირდეს და გამოიწვიოს საშვილოსნოს ყელის სიმსივნე. საშვილოსნოს სიმსივნის თითქმის ყველა შემთხვევა დაკავშირებულია ადამიანის პაპილომა ვირუსთან. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ინფორმაციით, საშვილოსნოს ყელის სიმსივნის სიმპტომებია:

  • არარეგულარული სისხლდენა ან მცირე სისხლდენა მენსტრუაციებს შორის რეპროუქციული ასაკის ქალებში;
  • მენოპაუზის შემდგომი სისხლდენა;
  • სისხლდენა სექსუალური კავშირის შემდეგ მომატებული ვაგინალური გამონადენი, ხანდახან არასასიამოვნო სუნით.

ნებისმიერი ასეთი სიმტპომის შემჩნევის შემთხვევაში მიმართეთ ექიმს. საშვილოსნოს ყელის სიმსივნის სკრინინგის ერთ-ერთი ყველაზე ფართოდ გამოყენებადი და ეფექტიანი საშუალებაა პაპ ტესტი. აღსანიშნავია, რომ საქართველოს მოქალაქეებისთვის უფასოა საშვილოსნოს ყელის გამოკვლევები 25-დან 60 წლის ჩათვლით, რაც ითვალისწინებს პაპ–ტესტს და საჭიროების შემთხვევაში, სხვა მომსახურებებს. აღნიშნული პროგრამით სარგებლობისთვის, შეგიძლიათ დარეკოთ საქართველოს სკრინინგ ცენტრის ცხელ ხაზზე და ჩაეწეროთ სერვისის მისაღებად.

სექსუალური გზით გადამდები ინფექციები სექსუალური გზით გადამდები ინფექციები ის დაავადებებია, რომელიც სექსუალური კონტაქტისას გადაედება ერთი ადამიანიდან მეორეს.

აღნიშნულით ინფიცირება შესაძლებელია დაუცველი (კონტრაცეპტივების გამოყენების გარეშე) ვაგინალური, ანალური ან ორალური სექსის დროს იმ ადამიანთან, რომელიც თავად არის ინფიცირებული. სექსუალური გზით გადამდები ინფექციები შესაძლოა სხვა გზითაც გადაედოთ ადამიანებს, მაგალითად, სხვის მიერ ნახმარი ერთჯერად ნემსების გამოყენებით და ძუძუთი კვებით. აღნიშნულ ინფექციებს ხშირ შემთხვევაში არ ახასიათებს სიმპტომები. ზოგ შემთხვევაში ინფექციას სიმპტომები ახასიათებს და ისინი შესაძლოა იყოს:

  • ტკივილი ან დისკომფორტი სექსის ან მოშარდვის დროს;
  • წყლულები, ხორკლი (bumps) ან გამონაყარი ვაგინის, ანუსის, დუნდულის, ბარძაყების ან პირის ირგვლივ;
  • უჩვეულო გამონადენი ან სისხლდენა ვაგინიდან;
  • ქავილის შეგრძნება ვაგინაში ან მის გარშემო.

სიმპტომები შესაძლოა განსხვავდებოდეს სხვადასხვა ინფექციებისთვის.

სექსუალური გზით გადამდები დაავადებების თავიდან ასარიდებლად, სასურველია, ორივე პარტნიორი გამოკვლეული იყოს. ასევე, არ უნდა დაგვავიწყდეს ბარიერული კონტრაცეპციით თავდაცვა სექსუალური ურთიერთობის დროს.