Gürcüstan qanunvericiliyinə əsasən boşanmanın iki yolu var. Gürcüstan Mülki Məcəlləsinə əsasən, boşanma ər-arvad arasında mübahisə olduqda məhkəmə, digər hallarda – mülkü qeydiyyat orqanında baş verir.
Birincisi, boşanma tərəflərin razılığı ilə edildiyi təqdirdə baş verir. Bu zaman tərəflər Dövlət Xidmətinin İnkişafı Agentliyinin istənilən ərazi idarəsinə müraciət edərək boşanmanı yerində imzalayaraq təsdiqləmək səlahiyyətinə malikdirlər.
İkincisi – tərəflərdən birinin boşanma ilə razılaşmaması və aralarında mübahisə olması halında. Bu vəziyyətdə şəxs boşanma üçün məhkəməyə müraciət etməlidir. Məhkəmyə müraciyyət etmək üçün vəkilin köməyinə ehdiyacınız olacaq, hansı ki hüquqi olaraq problemsiz/səhvsiz şikayət hazırlayacaq və məhkəmədə bütün boşanma prosesinə rəhbərlik edəcək. Tərəflər arasında mübahisə olduqda vəkilin rolu xüsusilə vacibdir. Ilk növbədə, hüquqi olaraq problemsiz/səhvsiz şikayət hazırlamalı və məhkəmə prosesində təmsilçilik etməlidir. Mübahisə ortaq mülkiyyət bölgüsü, aliment məsələsi, uşağın qalma hüququ və s. ilə əlaqəli ola bilər. Bu zaman hüquqi yardım çox vacib və lazımdır.
Məhkəmə boşanma işinə necə baxır ?
Mülki Məcəllənin 1127-ci maddəsinə əsasən boşanma işlərinə məhkəmə tərəfindən məhkəmə şikayətinə əsaən baxır. Məhkəmə ər-arvadın barışması üçün bəzi addımlar atır. Məhkəmənin hüqunu var ki, altı aydan çox olmamaq şərti ilə məhkəmə iclasını təxirə salsın və ər-arvadın barışması üçün müddət versin. Məhkəmə, görülən barışıqlıq tədbirlərinə baxmayaraq ər-arvadın artıq birlikdə yaşamasının və evliliyə dəvam etməklərinin qeyri-mümkün olduğunu təyin etdiyi təqdirə boşanma baş tutur. Boşanma barədə qərar qəbul edərkən məhkəmə zəruri hallarda yetkinlik yaşına çatmamış uşaqların və fiziki məhdudiyyəti olan həyat yoldaşının maraqlarını qorumaq üçün tədbirlər görür.
Hansı hallarda boşanmağa icazə verilmir?
Mülki Məcəllənin 1123-cü maddəsinə əsasən, qadının hamiləliyi dövründə və uşaq doğulduqdan bir il müddətində ərin arvadın razılığı olmadan boşanmaq hüququ yoxdur.
Ayhan Həsənov
—————————————————-
განქორწინება
საქართველოს კანონმდებლობის თანახმად, არსებობს განქორწინების ორი გზა. საქართვლოს სამოქალაქო კოდესის თანახმად, განქორწინება ხდება სასამართლო წესით, თუ მეუღლეებს შორის არსებობს დავა, სხვა შემთხვევაში – სამოქალაქო აქტების რეგისტრაციის ორგანოში.
პირველი ხდება იმ შემთხვევაში, თუ განქორწინება ფორმდება მხარეთა თანხმობით. ისინი უფლებამოსილნი არიან, მიმართონ სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს ნებისმიერ ტერიტორიულ სამსახურს და ადგილზე ხელმოწერით დაამოწმონ განქორწინება.
მეორე – იმ შემთხვევაში, როდესაც ერთ-ერთი მხარე თანახმა არაა განქორწინებაზე და მათ შორის არსებობს დავა. ამ შემთვევაში, პირმა განქორწინების მოთხოვნით სარჩელით უნდა მიმართოს სასამართლოს. სასამართლოსთვის სარჩელით მიმართვისთვის დაგჭირდებათ ადვოკატი, რომელიც შეადგენს სამართლებრივად გამართულ სარჩელს და მთლიანად წარუძღვება განქორწინების პროცესებს სასამართლოში. ადვოკატის როლი აქ განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იმ შემთვევაში, როდესაც მხარეებს შორის არსეობობს დავა. აქედან გამომდინარე, პირველ რიგში სარჩელი უნდა იყოს იურიდიულად გამართული და მეორე – სასამართლოში წარმომადგენლობა. დავა შეიძლება იყოს დაკავშირებული თანასაკუთრების გაყოფასთან, ალიმენტის საკითხთან, ბავშვის რჩენის უფლებასთან და ა. შ. ამ შემთვევაში იურიდიული დახმარება ძალიან მნიშვნელოვანი და საჭიროა.
როგორ იხილავს სასამართლო განქორწინების საქმეს?
სამოქალაქო კოდექსის 1127-ე მუხლის თანახმად, პირველ რიგში განქორწინების საქმეებს სასამართლო განიხილავს სასარჩელო წარმოების წესით. სასამართლო იღებს ზომებს მეუღლეთა შესარიგებლად. მას უფლება აქვს, გადადოს საქმის განხილვა და მეუღლეებს დაუნიშნოს ვადა შესარიგებლად, რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს ექვს თვეს. განქორწინება მოხდება, თუ სასამართლო დაადგენს, რომ მეუღლეთა შემდგომი ერთად ცხოვრება და ოჯახის შენარჩუნება შეუძლებელია, მიუხედავად შესარიგებლად მიღებული ზომებისა. განქორწინების შესახებ გადაწყვეტილების გამოტანისას სასამართლო, როცა აუცილებელია, იღებს ზომებს მცირეწლოვანი შვილებისა და შრომისუუნარო მეუღლის ინტერესების დასაცავად.
რა შემთვევაში არის დაუშვებელი განქორწინება ?
სამოქალაქო კოდექსის 1123-ე მუხლის თანახმად, ცოლის ორსულობის დროს და ბავშვის დაბადებიდან ერთი წლის განმავლობაში ქმარს უფლება არა აქვს, ცოლის თანხმობის გარეშე აღძრას საქმე განქორწინებაზე.
აიჰან გასანოვი