Cəmiyyətdə qadınla bağlı müzakirə olunası problemlər çoxdur. Onlardan biri də qadının təhsilini bitirib ailə qurandan sonra müəyyən çətinliklərlə üzləşməsidir. Daha sadə dillə desək bir çox ailələrdə qadına kariera qurmaqda müxtəlif etirazlar edilir. Əlbəttə, bəzi istisnaları çıxmaq şərti ilə. Hər şey təhsil bitirib diplom almaqla bitmir. Məlum məsələdir, təhsil ona görə alırıq ki, cəmiyyətdə müvafiq mövqe tutub cəmiyyətə xidmət göstərək, inkişafına töhfə verək. Ancaq əksər hallarda bu belə olmur.
Elə bu mövzudan söz açmışkən yadıma Güləbatın xala ilə rastlaşanda etdiyimiz söhbət düşdü. Armudu stəkandan zoğal mürəbbəsi ilə pürrəngi səmavər çayı içərkən söhbət edirdik. Təhsildən, oxumaqdan söz düşmüşdü:
“Ay qızım sən heç bilirdinmi qarşındakı bu Güləbatın xalan da oxuyub, ali- təhsil alıb. Diplomum da var. Amma təəssüf ki, o diplom illərdir çamadanda, sənədlərin arasında lazımsız bir əşya kimi atılıb qalıb. Bircə gün də öz sevib, seçdiyim ixtisasım üzrə işləmək mənə nəsib olmadı. İşləməyimə yoldaşım narazı idi, evin ahılları da onun səsinə səs verib etiraz etdilər. Sonralar da uşaq, ailə qayğıları… gün-günə, ay-aya, il-ilə qarışdı.. O gün bu gün, hələ də o nisgil qəlbimdədir. Təkcə oxumaq şərt deyil a bala, gərək cəsur olasan, sona kimi mübarizə aparıb zəhmətinin bəhrəsini görəsən. “-deyə uzun uzun danışmışdı.
Xalanın bu sözləri məni dərin düşüncələrə aparmışdı. Həqiqətən böyük haqsızlıqdır. Ailə qurmaq başq hər şeydən məhrum olmaq demək deyil. Əlbəttdə qadın anadır, ailədə, uşaqların tərbiyyəsində rolu böyükdür, uşaq böyüdür, ailə qayğısı çəkir. Lakin qadının cəmiyyət üçün gərəkli arzu və istəkləri də nəzərə alınmalıdır. Ailədə hər iki valideyinin işləməsi həm maddi, həm mənəvi cəhətdən ailəyə müsbət təsir göstərir. Ailədə hər iki valideyinin işləməsi uşaqlarda valideyinlərinə qarşı rəğbət yaradır, onlarda zəhmətsevərlik hissi oyadır – ailə bütöv olur.
Qadın cəmiyyətdən tədric olunmalı deyil. Bir sözlə qadın təhsil almalı və bu təhsili ilə xalqının xidmətində durmalıdır. Qadının ali – təhsil üçün aldığı diplom sandıq üçün yox, cəmiyyət üçün gərəkli olmalıdır.
Müəllif : Dilarə Təhməzova
——————————-
დიპლომი არ არის შესანახი ღირსშესანიშნაობა
საზოგადოებაში ბევრი საკითხია განსახილველი ქალებთან და ქალთა უფლებებთან დაკავშირებით. ერთ-ერთი მათგანია ის, რომ ქალი გარკვეული სირთულეების წინაშე დგას სწავლის დამთავრებისა და გათხოვების შემდეგ. მარტივად რომ ვთქვათ, ბევრ ოჯახში არსებობს სხვადასხვა წინააღმდეგობა ქალების კარიერული წინსვლის შესახებ, რა თქმა უნდა, გარკვეული გამონაკლისის გარდა. საკითხი სწავლის დამთავრებით არ სრულდება. ცხადია, ქალი სწავლობს, რომ მიიღოს განათლება, რათა მიიღოს საზოგადოებაში შესაბამისი პოზიცია, ემსახუროს საზოგადოებას და წვლილი შეიტანოს მის განვითარებაში. თუმცა, რიგ შემთხვევებში ასე არ ხდება.
ამ თემასთან დაკავშირებით გამახსენდა საუბარი, რომელიც გულაბატ დეიდასთან შეხვედრისას გვქონდა. ჩვენ ვსაუბრობდით, თან მაგარი ფერის სამოვარის გემრიელ ჩაის სიმინდის მურაბას ვაყოლებდით.
„იცი, ჩემო შვილო, რომ გულაბატ დეიდაც სწავლობდა და უმაღლესი განათლება აქვს მიღებული? მეც მაქვს დიპლომი. მაგრამ, სამწუხაროდ, ეს დიპლომი წლების განმავლობაში ჩემოდანშია ჩაგდებული, როგორც არასაჭირო ნივთი დოკუმენტებს შორის. არც ერთ დღეს არ გამიმართლა, მემუშავა ჩემი საყვარელი პროფესიით. ჩემი ქმარი უკმაყოფილო იყო ჩემი მუშაობით და სახლის უფროსებმა მისი მხარი დაიჭირეს. შემდეგ ბავშვებსა და ოჯახზე ზრუნვა… წლები ასე გავიდა… ეს წუხილი კი ისევ ჩემს გულშია. თქვენ უბრალოდ კი არ უნდა ისწავლოთ, შვილებო, თქვენ უნდა იყოთ მამაცები, იბრძოლოთ ბოლომდე და ნახოთ თქვენი შრომის ნაყოფი“, – თქვა გულაბატ დეიდამ.
დეიდას სიტყვებმა ღრმად დამაფიქრა. ეს არის დიდი უსამართლობა. დაქორწინება არ ნიშნავს ყველაფრის ჩამორთმევას. რა თქმა უნდა, ქალი დედაა, ის დიდ როლს ასრულებს ოჯახში, შვილების აღზრდაში, ბავშვი იზრდება, ოჯახი ზრუნავს მასზე. ამასთან, ქალების სურვილები და ოცნებები საზოგადოებისათვის ასევე გასათვალისწინებელია. ოჯახში ორივე მშობლის მუშაობა დადებითად აისახება ოჯახზე როგორც ფინანსურად, ასევე მორალურად. ოჯახში ორივე მშობლის შრომა ბავშვებში ქმნის თანაგრძნობას მშობლების მიმართ, აღვიძებს მათში შრომისმოყვარეობის გრძნობას – ოჯახი ხდება მთლიანი.
ქალები არ უნდა იყვნენ იზოლირებულნი საზოგადოებისგან. მოკლედ რომ ვთქვათ, ქალი უნდა იყოს განათლებული და ემსახურებოდეს თავის ხალხს ამ განათლებით. ქალის დიპლომი უნდა იყოს საზოგადოებისთვის და არა – შესანახი ღირსშესანიშნაობა.
ავტორი: დილარა ტაჰმაზოვა
