“Saparinin” fəaliyyətində yeni il uğurla başladı. Xatırladaq ki, təşkilatın fəaliyyətində, yerli miqyasda, misli görünməmiş, cinsi sıxışdırma ilə əlaqədar “Tamar Samxradze Şalva Ramişviliyə qarşı” məsələsi var idi.
Bu gün, 3 yanvarda, Tbilisi Şəhər Məhkəməsi qərar çıxarıb. Qərara əsasən, Şalva Ramişviliyə, köhnə işçi, Tatia Samxaradzeyə mənəvi ziyanın qarşılanması məqsədi ilə 2000 lari ödəmək öhdəliyi qoyulub.
“Tamar Samxaradzenin Şalva Ramişviliyə qarşı” məsələsi cinsi sıxışdırma ilə bağlı idi. Tamar öz rəhbəri, Şalva tərəfindən illər ərzində cinsi sıxışdırmaya məruz qalıbmış. Cinsi sıxışdırma Şalva Ramişvili tərəfindən Tamarın xarici görünüşü, geyimi, yaşı, cinsi əlaqə və şəxsi həyatla bağlı davamlı, cinsi məzmnlu şərhlərlə təsvir olunurmuş. Bu isə düşmancasına iş mühiti yaradırmış və sıxışdırma formalarından biridir.
Cinsi sıxışdırma formalarına gəldikdə – “xidmət qarşılığında xidmət”, o Şalva Ramişvili tərəfindən cinsi əlaqə yaratmaq təklifində karyerada inkişaf və himayədarlıq qarşılığında öz əksini tapmışdı. Cinsi əlaqənin qurulması barədə təklif Tamarı məcbur edib ki, işdən çıxsın. Cinsi sıxışdırma halında sübutlar tapmaq çox çətindir. Çünki Tamarda olduğu kimi cinsi əlaqə qurmaq barədə təklif açıqlama ilə, şahidlər olmadan edilib. Müvafiq olaraq, Tamarın həqiqəti sübut etmək üçün yeganə yolu var idi – gizli audio qeyd yazmaq.
Mari Kurtanidze, “Saparinin” hüquqşünası: “Məhkəmə audio qeydi dinləməyi qəbul etdi. Onun həqiqiliyi Samxarauli adına Məhkəmə Ekspertizasının Milli Bürosu tərəfindən təsdiq edilib. Qeyd olunan halda, Tamar özünüyardım çərçivəsində hərəkət edirdi və gizli audio qeyd etmək hüquqlarını qorumaq üçün yeganə vasitə idi. Bugünkü məhkəmə prosesinə, cavabdeh tərəf və onun nümayəndəsi gəlmədi. Tbilisi Şəhər Məhkəməsi Tamar Samxaradzenin şikayətinə qismən bəraət qazandırdı. Şalva Ramişviliyə isə cinsi sıxışdırmaya görə, dəymiş mənəvi zərəri qarşılamaq, 2000 lari ödəmək öhdəliyi qoyuldu.
Biz, eləcə də, Tamarın üç aylıq maaşının qədərində, maddi ziyanın qarşılanmasını da tələb edirdik. Bununla bağlı Məhkəmə açıqlama verməyib. Müvafiq olaraq, məhkəmənin qərarını gözləyirik. Tamar Samxaradzeyə və bizə əsas olan odur ki, məhkəmə cinsi sıxışdırma faktını təsdiqləsin. Baxmayaraq ki, qanunvericilik cinsi sıxışdırmanın tənzimlənməsi baxımından çox çatışmazlıqdan ibarətdir – o Gürcüstan qanunu ilə diskriminasiyanın bütün formalarının qarşısının alınması barədə nəzərdə tutulmayıb. Əmək Məcəllləsi sıxışdırmanı nəzərdə tutur, ancaq, konkret olaraq, cinsi sıxışdırmadan söhbət getmir. Belə ki, cinsi sıxışdırma mövzusu bizim ictimaiyyətdə tabudur və qadınlar bu günə qədər bu problem barədə danışmaqda çətinlik çəkir. Məhz buna görə, Gürcüstanda hüquq bu məsələdə inkişaf etməyib. Qeyd olunan məsələ presedentdir və ümid edirik ki, bu çox qadınlara ümid, cəsarət verəcək ki, öz təcrübəsindən danışsın və hüquqi yollarla pozulmuş hüquqları bərpa edə bilsinlər”.
“Tatia Samxaradze Şalva Ramişviliyə qarşı” ən rezonans doğuran iş idi. Çünki Tatia Gürcüstanda iş yerində cinsi sıxışdırmaya qarşı ucadan danışan və gürcü televiziya məkanında ən avtoritetli fiqura qarşı çıxan ilk qadın idi. 2016-cı ilin 8 aprelində keçirilmiş mətbuat konfransında, Tatia iş yerində cinsi sıxışdırma ilə açıq mübarizə edib. Şalva Ramişvili sıxışdırma faktını etiraf etmirdi və bu gün də, məhkəmə qərarını elan etdikdən sonra təsdiq edir ki, “prosesi qazanıb”.
თათია სამხარაძემ შალვა რამიშვილს სექსუალურ შევიწროებასთან დაკავშირებული საქმე მოუგო
ახალი წელი “საფარის” საქმიანობაში წარმატებით დაიწყო. შეგახსენებთ, რომ ორგანიზაციას წარმოებაში ჰქონდა ადგილობრივი მასშტაბით უპრეცედენტო, სექსუალურ შევიწროებასთან დაკავშირებული საქმე “თამარ სამხარაძე შალვა რამიშვილის წინააღმდეგ”.
დღეს, 3 იანვარს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ გადაწყვეტილება გამოიტანა, რომლის თანახმადაც, შალვა რამიშვილს, ყოფილი თანამშრომლისთვის, თათია სამხარაძისთვის, მორალური ზიანის ანაზღაურების მიზნით, 2 000 ლარის გადახდა დაეკისრა.
“თამარ სამხარაძის საქმე შალვა რამიშვილის წინააღმდეგ” ეხებოდა სექსუალურ შევიწროებას, რომელსაც თამარი მისი უშუალო ხელმძღვანელის, შალვას მხრიდან განიცდიდა წლების განმავლობაში. სექსუალური შევიწროება გამოიხატებოდა შალვა რამიშვილის მიერ გამუდმებული სექსუალური შინაარსის კომენტარებში თამარის გარეგნობაზე, ჩაცმულობაზე, ასაკზე, სქესსა და პირად ცხოვრებაზე. აღნიშნული ქმნიდა მტრულ სამუშაო გარემოს, რაც შევიწროების ერთ-ერთი ფორმაა.
რაც შეეხება სექსუალური შევიწროების ფორმას – “მომსახურება მომსახურების სანაცვლოდ”, იგი გამოხატული იყო შალვა რამიშვილის მიერ სექსუალური კავშირის დამყარების შეთავაზებაში კარიერულ წინსვლის და მფარველობის სანაცვლოდ. სექსუალური კავშირის დამყარების შესახებ შეთავაზებამ თამარი იძულებული გახადა, სამსახურიდან წასულიყო. სექსუალური შევიწროების შემთხვევაში განსაკუთრებით რთულია მტკიცებულებების მოპოვება, რადგან, როგორც ეს თამარის შემთხვევაში მოხდა, სექსუალური კავშირის დამყარების შესახებ შეთავაზება გაკეთდა განმარტოებით, მოწმეების გარეშე. შესაბამისად, თამარს ჰქონდა ერთადერთი გზა სიმართლის დასამტკიცებლად – ფარული აუდიო ჩანაწერის გაკეთება.
მარი კურტანიძე, “საფარის” იურისტი: “სასამრთლომ დასაშვებად სცნო აუდიო ჩანაწერი, რომლის ავთენტურობაც დადასტურებულია სამხარაულის სახელობის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს მიერ. აღნიშნულ შემთხვევაში, თამარი მოქმედებდა თვითდახმარების ფარგლებში და ფარული აუდიო ჩანაწერის გაკეთება წარმოადგენდა ერთადერთ საშუალებას უფლებების დასაცავად. დღევანდელ სასამართლო პროცესზე, მოპასუხე მხარე და მისი წარმომადგენელი არ გამოცხადნენ. თბილისის საქალაქო სასამართლომ ნაწილობრივ დააკმაყოფილა თამარ სამხარაძის სარჩელი და შალვა რამიშვილის დააკისრა სექსუალური შევიწროებით გამოწვეული მორალური ზიანის ანაზღაურება, 2 000 ლარის ოდენობით.
ჩვენ, ასევე, ვითხოვდით მატერიალური ზიანის ანაზღაურებას მიუღებელი შემოსავლისთვის, თამარის სამი თვის ხელფასის ოდენობით. აღნიშნულთან დაკავშირებით, სასამართლოს განმარტება არ გაუკეთებია. შესაბამისად, ველოდებით სასამართლო გადაწყვეტილებას. თამარ სამხარაძისთვის და ჩვენთვის, უმთავრესი იყო, სასამართლოს დაედასტურებინა სექსუალური შევიწროების ფაქტი. მიუხედავად იმისა, რომ კანონმდებლობა სექსუალური შევიწროების რეგულირების თვალსაზრისით ბევრ ხარვეზს შეიცავს – იგი არ არის განსაზღვრული საქართველოს კანონით დისკრიმინაციის ყველა ფორმის აღმოფხვრის შესახებ, შრომის კოდექსი მოიცავს შევიწროებას, თუმცა, კონკრეტულად სექსუალურ შევიწროებაზე საუბარი არ არის. ამასთან, სექსუალურ შევიწროების თემა ჩვენს საზოგადოებაში ტაბუს წარმოადგენს და ქალებს დღემდე უჭირთ ამ პრობლემაზე საუბარი. სწორედ ამიტომ, საქართველოში სამართალწარმოება ამ საკითხზე განვითარებული არ არის. აღნიშნული საქმე პრეცედენტულია და ვიმედოვნებთ, რომ ბევრ ქალს მისცემს იმედს და გამბედაობას, რომ თავიანთ გამოცდილებაზე ისაუბრონ და სამართლებრივი გზებით ეცადონ დარღვეული უფლებების აღდგენას”.
“თათია სამხარაძე შალვა რამიშვილის წინააღმდეგ” ერთ-ერთი ყველაზე რეზონანსული საქმე იყო, რადგან თათია იყო პირველი ქალი საქართველოში, ვინც სამუშაო ადგილზე სექსუალური შევიწროების წინააღმდეგ აღიმაღლა ხმა და ქართულ სატელევიზიო სივრცეში ერთ-ერთ ყველაზე ავტორიტეტულ ფიგურას დაუპირისპირდა. 2016 წლის 8 აპრილს გამართულ პრესკონფერენციაზე, თათიამ სამუშაო ადგილზე სექსუალური შევიწროებას ღია ბრძოლა გამოუცხადა. შალვა რამიშვილი შევოწროების ფაქტს არ აღიარებდა და დღესაც, სასამართლო გადაწყვეტილების გამოცხადების შემდეგაც კი, ამტკიცებს, რომ “პროცესი მოიგო”.
