Ազատություն՝ տարբեր մարդիկ այս բառն ընկալում են տարբեր ձևով։ Այն ամենակարևոր բանն է մարդու կյանքում և հարկավոր է ոչ միայն մարդուն, այլ նաև կենդանուն։ Մարդն ինքն իր հոգեբանությամբ, ազատություն բառի մեջ տեսնում է այն ամենը, ինչ ցանկանում է անել։ Բայց արդյո՞ք գոյություն ունի բացարձակ ազատություն կոչվածը։

Գոյություն ունի ազատության «անսահման» և «բացարձակ» կոնցեպցիան, և ես մտածում եմ, որ այս երկուսը տարբերվում են իրարից։ Գոյություն ունի վարք ու բարքի հատուկ նորմեր, և դրանց խախտման դեպքում նաև պատժամիջոցներ։

Ազատությունն այն բանն է, որի համար զոհվել են մարդիկ։ Հիշենք Արցախի պատերազմը, Դավթի կռիվն ընդդեմ Մսրա Մելիքի… Իսկ հիմա հարց է ծագում, մեզանից յուրաքանչյուր ազատություն սիրող մարդ պատրա՞ստ է արդյոք կռվել, գիտակցելով, որ կարող է զոհվել հանուն ազատության։

Կարծում եմ, որ մեզանից յուրաքանչյուրին հարկավոր է ազատոիթյուն, անգամ նորածինն է ուզում ազատություն, բայց ամեն ինչ չափի մեջ է գեղեցիկ։ Ազատությունը հարկավոր է այնպես օգտագործել, որ շրջապատին ու քեզ չվնասի։

Չկա անհատ, որ ազատությանկարիք չունենա։ Հիվանդը ուզում է ազատվել ցավերից, բանտարկյալը՝ բանտից, և ծույլ աշակերտը՝ դասերից։ Ազատության արմատները այնքան խորն են մխրճվում մարդու սրտի մեջ, որ մարդ սրտանց ձգտում է դրան։ Մեր երիտասարդ զինվորներն էլ են կռվում ազատության համար։

Այս առումով ինձ շատ է դուր գալիս պոետ Միքայել Նալբանդյանի «Ազատություն» բանաստեղծությունը, որտեղ նա ասում է, – «Ազատություն սիրողին այս աշխարհը խիստ նեղ է»: Սակայն յուրաքանչյուր շնչավոր անձ պատրաստ է պայքարել, նույնիսկ իր կյանքը զոհել հանուն ազատության։
—————-
თავისუფლება

ავტორი სონია თოპალიანი

თავისუფლება – სხვადასხვა ადამიანი ამ სიტყვას სხვადასხვაგვარად გაიგებს. იგი ყველაზე მნიშვნელოვანი რამაა ადამიანის ცხოვრებაში და სჭირდება არა მხოლოდ ადამიანს, არამედ – ცხოველსაც. ადამიანი თავის ფსიქოლოგიით სიტყვათავისუფლებაში ხედავს ყველაფერ იმას, რისი გაკეთებაც სურს. მაგრამ არსებობს თუ არა აბსოლუტური თავისუფლება?

არებობს უსასრულო თავისუფლების და აბსოლუტური თავისუფლების კონცეფცია, და მე ვფიქრობ ,რომ ეს ორი განსხვავდება ერთმანეთისაგან. არსებობს ქცევისა და მანერების სპეციალური ნორმები და მათი სანქციები, მათი დარღვევის შემთხვევაში.

თავისუფლება ისაა, რისთვისაც დაიხოცა ხალხი. გავიხსენოთ ყარაბაღის ომი, დავითის ბრძოლა და ახლა ჩნდება კითხვა, მზად ვართ თუ არა თითოეული ჩვენგანი, თავისუფლებისმოყვარე ადამიანი საბრძოლველად, იმის გაცნობიერებით, რომ თავისუფლებისთვის შეიძლება მოვკვდეთ?

ვფიქრობ, ჩვენ ყველას გვჭირდება თავისუფლება, ახალშობილსაც კი სურს თავისუფლება. მაგრამ ყველაფერი ზომაშია ლამაზი. თავისუფლება უნდა იქნას გამოყენებული ისე, რომ ზიანი არ მიაყენოთ არც სხვებს და არც თავის თავს.

არ არსებობს ადამიანი, ვისაც არ სჭირდება თავისუფლება. პაციენტს სურს თავი დააღწიოს ტკივილს, პატიმარს სურს ციხის მოშორება, და ზარმაც მოსწავლეს სურს, თავი გაართვას გაკვეთილებს. თავისუფლების ფესვები იმდენად ღრმად არის გადგმული ადამიანის გულში, რომ ადამიანი გულით ისწრაფვის მისკენ. ჩვენი ახალგაზრდა ჯარისკაცებიც იბრძვიან თავისუფლებისათვის.

ამ კუთხით ძალიან მომწონს პოეტი მიქაელ ნალბანდიანის ლექსი “თავისუფლება”, სადაც ამბობს – “თავისუფლების მოყვარულისთვის ეს სამყარო ძალიან ვიწროა”. მაგრამ ნებისმიერი სულიერი პირი მზად არის ბრძოლისთვის, თუნდაც თავისი სიცოცხლე შესწიროს თავისუფლებას.