Lalezar Gasanovi
Cəmiyyətimizdəki qadınların artıq öz hüquqlarını tanıması və müdafiə etmə potensialına sahib olması cüzi də olsa görünür.
Tarixdən bu günə qədər bizlər qadın olaraq haqqlarımızı müdafiə etməli olduğumuzu bilirik danılmaz gerçəkdir ki o haqqlar taptalanır və aktuallaşır. Bu cəmiyyətin qadını məhz bu səbəbə görə təhsil almalıdır. Cahillik müsbət keyfiyyət kimi təqdim olunsa da tarix boyunca insanların ancaq təhsil vasitəsilə haqqlarını qazandıqlarını görmüşük. Bizlər qarşı cinsə nisbətən oxumaq, kariyera sahibi olmaq yolunda daha müvəffəqiyyətli addımlar atmalıyıq. Mənim düşüncəmlə gələcəkdə hər hansı bir kişinin əlinə baxmaq faciəvi bir vəziyyətdir. Bizlər sırf təhsil almayaraq öz haqqlarımızı taptalayırıq. Məktəbi qurtaran kimi sənə bir dəstə qızıl gül alan nişanlınla “Səadət Sarayına” deyil dostlarınla universitet sənədlərinin hazırlanmasi üçün təhsil nazirliyinə get ! Qadın sadəcə ev işləri sənətinə sahib olmamalıdır. Qadının həyatı mətbəxdən ibarət deyildir. Əgər qadın savadlanmaq istəsə daima bunun üçün təbliğatlar keçirsə və ən əsası ailədə təsir edici qabiliyyət göstərsə o zaman qadının həyat tərzi mütəmadi şəkildə formalaşacaq həm də dəyişəcək.Özünü idarə etmə, kiməsə tabe olmadan və itaət etmədən sağlam şəkildə öz qərarlarınızı verə bilmə bacarığına sahib olacaqsınız. Sizlər idarə olunacaq robortlar deyilsiniz. Necə deyir Səməd Vurğun: “Adın şərəflidir sənin ey qadın dahilər anası çağrılır adın. ” Azərbaycanın ilk diplomat qadını Sara Xatunumuz, XII əsrdə yaşamış Şairə Məhsəti Gəncəvimiz , qadın sərkərdə, Skif dövlət xanı Tomris anamız, qadın haqlarının formalaşmasında böyük əhəmiyyəti olan Mary Wollstonecraftımız, Nobel mükafatı laureatı olmuş Mariya Kürimiz bunun kimi dahi qadınlarımız var məhz bizim həmcinslərimizdir. Bəs bu şəxsiyyətlərin davamçıları kimlər olacaq? Oxumaq, oxumaq yenədə oxumaq gəlin savadlanaq, biz savadlansaq dünya dəyişəcək çünki savadlı bir qadın savadlı övlad dünyaya gətirəcək və elm yüksələcək.
—————–
“ამ საზოგადოებაში ქალმა განათლება აუცილებლად უნდა მიიღოს…”
ლალეზარ გასანოვი
საზოგადოებაში უკვე ჩანს, რომ ცოტათი მაინც, ქალებმა საკუთარი უფლებები იციან და იცავენ. წარსულიდან დღემდე, როგორც ქალებმა, ჩვენი უფლებები უნდა დავიცვათ, ვინაიდან ყოველთვის ჩვენი უფლებები ირღვევა.
სწორედ ამიტომ, ამ საზოგადოებაში ქალმა განათლება უნდა მიიღოს. აქ გაუნათლებლობა დადებად არის მიღებული, მაგრამ ისტორიიდან ჩანს, რომ ადამიანები მხოლოდ განათლებით იცავდნენ უფლებებს. ჩვენ, მეორე სქესთან შედარებით, განათლების მიღება გვჭირდება, რომ კარიერული წინსვლისთვის უფრო მეტი წარმომატებული ნაბიჯი უნდა გადავდგათ. ჩემი აზრით, ტრაგედიაა, როცა ქალს არ აქვს საკუთარი შემოსავალი და კაცზე არის დამოკიდებული. ჩვენ თუ უარს ვამბობთ განათლების მიღებაზე ან ამის შესაძლებლობა არ გვაქვს, აქედან იწყება ჩვენი უფლებების დარღვევა.
სკოლის დამთავრებისთანავე, საქმრო, რომელიც ყვავილების თაიგულს გჩუქნის, მასთან ერთად, ქორწინების სახლში წასვლის ნაცვლად, უნივერსიტეტის საბუთებისთვის, განათლების სამინისტროში იარე! ქალს არ უნდა ევალებოდეს მხოლოდ სახლის საქმეები. ქალის ცხოვრება არ შემოიფარგლება სამზარეულოთი. თუ ქალს სურს, განათლება მიიღოს, თუ ის მუდმივად იბრძვის ამისათვის და რაც მთავარია, თუ მას ოჯახში გავლენას აქვს, მაშინ ქალის ცხოვრების წესი მუდმივად ჩამოყალიბდება და შეიცვლება.
თქვენ გექნებათ შესაძლებლობა, აკონტროლოთ საკუთარი თავი, გექნებათ საშუალება, მიიღოთ საკუთარი გადაწყვეტილებები. თქვენ რობოტები არ ხართ, რომ სხვებმა გაკონტროლონ. როგორც სამედ ვურგუნი ამბობს: “შენს სახელს პატივს სცემენ, ქალ, შენ გენიოსების დედა გქვია”. ჩვენი პირველი ქალი დიპლომატი სარა ხათუნი, ჩვენი მეთორმეტე საუკუნის პოეტი ქალი მაჰსათი განჯავი, ჩვენი ქალი მეთაური, სკვითი ხან ტომრისი, მწერალი მერი ვოლსტონკრაფტი, რომელმაც მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ქალთა უფლებების ფორმირებაში და ნობელის პრემიის ლაურეატი მარია კური, ასეთი გენიალურები არიან ქალები. ვინ იქნებიან ამ პიროვნებების მემკვიდრეები? განათლება, განათლება – უნდა ვიყოთ განათლებულები! თუ განათლებულები ვიქნებით, სამყარო შეიცვლება, რადგან განათლებული ქალი განათლებულ ბავშვს გააჩენს და სამყაროში მეცნიერების დონე ამაღლდება.
