Dört uşaq anası qadın bizə uşaqları böyüdərkən nə qədər çətinlik çəkdiyindən və yoldaşının ona heç vaxt kömək olmamasından danışır.
„Hamiləlikdə heç vaxt məndən özümü necə hiss etdiyimi, nə istədyimi soruşmayıb. İlk uşaqda ürəyim alma istəyirdi. Hər dəfə evə gələndə sevincək qarşılayırdım ki, bəlkə ala deyə. Ancaq almadı,yanında dəfələrlə alma üçün ağladım. Görünür heç təsir etməmişdi.
Qadınan soruşduqda ki sizcə yoldaşınız niyə belə davranır?
Cavabında bizə deyir o, nə qəddar nə də xəsis deyil. Məsələ budur ki, məni başa düşmür. O, düşünmür ki hamilə qadın üçün adi alma nə qədər mühümdür.
Bir dəfə hamilə olarkən xalam bir kiloya yaxın alça gətirmişdi. Nə qədər sevindiyimi təsəvvür edə bilməzsiniz. O qədər sevindim ki, sevindiyimnən ağlamışam. Bəlkədə həmin xalam, bir kilo alçayla həcc ziyarəti etmiş qədər savab qazandı, bəlkədə mənim xeyir duamla cənnəti qazandı. Ancaq üçüncü uşaqda bir az mənim qayğıma qaldı. Buna səbəb isə qonşuda bir qadının onu danlamsı oldu. İki uşağım çox cansız doğulmuşdu. Qonşumuz ona dedi ki, “bu nədi gəlinə baxmırsan, uşaqda belə balaca doğulur”. Onun sözləri təsir etmişdi, üçüncü uşağım digərlərinə nisbətən daha artıq çəkiylə dünyaya gəldi”.
İstədiyimi almadığı yetmirmiş kimi,hamiləykən məni dəfələrlə döyüb. Hətta bir neçə dəfə qarnıma vurub. Hər hamiləliyimdə uşaq doğulanadək qorxuyurla yaşayırdımki, birdən uşaqda qüsur qalmış olar.
Demək olarki uşaqların hamısını tək dünyaya gətirib, tək böyütdüm. Uşaqlar bir az böyüdükdə ev işləri görərkən onları bir-birinə tapşırırdım.Başdan düşünürdüm ki, uşaqlar qızdır deyə yoldaşım maraqlanmır. Oğlum olanda sevindim dedim indi bir az kömək edəcək. Hətta qonu-qonşuda deyirdi ki, bəxtin gətirib artıq yoldaşın saxlayar deyə. Ancaq o, heç bir dəfə də olsun kömək etmədi. Çox nadir, uşaq ağlamayan vaxtı oxşamaq üçün qucağına alardı.Uşaq ağlayanda evdən çıxırdı ki, uşaq səsi eşitmək istəmirəm. Qonşuda görürdüm qadınların ərləri kömək edirdi. Həmin qadınları həmişə paxıllayırdım.
O vaxtlar suyu uzaqda olan bulaqdan gətirirdim. Balacalar yatanda gedirdim, qaça-qaça gedib gəlirdim. Gələnə kimi ürəyim ağzıma gəlirdi ki uşaqlara nəsə olmasın”.
Tozu Gülmamedova
ორსულობა თუ ტანჯვა?
ოთხი ბავშვის დედა გვიყვება როგორ ძნელად გაზარდა ბავშვები, ქმარი კი არასოდეს დახმარებია ბავშვების გაზრდაში.
„ორსულობის პერიოდში ჩემს ქმარს არასოდეს უკითხავს ჩემთვის, რამე მინდოდა თუ არა, ან თავს როგორ ვგრძნობდი. პირველი ორსულობის დროს ვაშლი მინდოდა. ყოველდღე, როცა ქმარი სახლში მოდიოდა, იმით იმედით ვხვდებოდი, იქნებ ვაშლი მოეტანა. მაგრამ იგი ვაშლს ჩემთვის არ ყიდულობდა. რამდენჯერ ვუთხარი, მინდა-მეთქი, რამდენჯერ ვიტირე ამის გამო, აღარც მახსოვს. ერთი შეხედვით, მაინცდამინც ძალიან გემრიელი ხილი არ არის, მაგრამ ორსულობის დროს სხვანიარად ვიყავი.
ვაშლი არ ღირდა ძვირი, არც ჩემი ქმარია ძუნწი ან ბოროტი. მგონი, პრობლემა ის არის, რომ არ ესმოდა, მე როგორ ვგრძობდი თავს ორსულობის პერიოდში. არც ცდილობდა.
…ერთხელ, ორსულობის პერიოდში, დეიდა მოვიდა სტუმრად და სადღაც ერთი კილომდე ალუჩა მომიტანა. ვერც კი წარმოიდგენთ, როგორ გამიხარდა, როგორ გემრიელად ვჭამე. ალუჩისთვის იმდენი ვილოცე, რომ მგონი ღმერთის წინაშე დეიდამ ისეთი კარგი საქმე გამიკეთა, როგორც მეკაში წასვლაა, და შეიძლება ამ საქციელის გამო იგი სამოთხეში მოხვდა.
გარდა იმისა რომ, არასოდეს დაინტერესებულა, როგორ მიდიოდა ორსულობა, რამდენჯერმე მცემა კიდევაც იმ პერიოდში. რამდენიმეჯერ მუცელშიც კი ჩამარტყა. ოთხივე ბავშვის გაჩენამდე ძალიან ვნერვიულობდი, ბავშვს რამე ზიანი არ მიდგომოდა, რამე პრობლემით არ დაბადებულიყო.ერთადერთი მესამე ბავშვზე ორსულობის დროს იზრუნა ჩემზე, რადგან მეზობელმა, ასაკოვანი ქალმა უთხრა, ეს გოგო რა დღეშია, სულ არ ზრუნავ მასზე, ბავშვიც სუსტი გეყოლებაო. შეხედე ჩემს რძალს, რამხელა გახდა, დიდ ბავშვს გააჩენსო. მგონი მისმა სიტყვებმა იმოქმედა და იზრუნა ჩემზე. მართლაც, მესამე ბავშვი უფრო მეტი წონით დაიბადა, ვიდრე დანარჩენები.
შეიძლება ითქვას, რომ ეს ბავშვები მარტომ გავაჩინე და მარტომ გავზარდე. ის არასოდეს მეხმარებოდა ბავშის მოვლაში. სანამ გოგოები მყავდა, ვფიქრობდი, რომ გოგოა და მაგიტომ არ ზრუნავს-მეთქი, მაგრამ როცა ბიჭი გავაჩინე, იგივე სიტუაცია იყო. ძალიან იშვიათად ეფერებოდა ბავშვს, როცა არ ტირიდა, მაშინ. როცა ბავშვი ტიროდა, სახლიდან გადიოდა, ამის მოსმენა აღარ შემიძლიაო. მეზობელ ქალებს ქმრები ეხმარებოდნენ, და მათი სულ მშურდა. იმ პერიოდში წყალი მომქონდა სახლიდან შორი წყაროდან. წყლის მოსატანად მაშინ მივდიოდი, როცა პატარებს ეძინათ, – სირბილით მივდიოდი და ვბრუნდებოდი, რომ არ დაღვიძებოდათ ან რამე არ დამართნოდათ”.
