Gürcüstanın elecə də dünyanın hər yerində qadınlar həyat yoldaşları, sevgililəri, ataları, qısaca desək isə ən yaxın kişiləri tərəfindən az qala hər gün mextəlif növ fiziki və mənəvi şiddətə məruz qalır, hətta öldürülmə riski ilə üzləşirlər. Bununla belə, qadınlara qarşı zorakılıq faktlarını özündə əks etdirən rəsmi statistika olmasa da, boşanmaq üçün ərizə vermiş və ya boşanmış qadınlar zorakılığa ən çox məruz qalan qadınlar qrupudur. Məhz elə Nino da onlardan sadəcə biridir.
Nino 5 körpəli ailənin böyük uşağıdır. Borjominin Saqire kendində doğulub, boya-başa çatıb. İbtidai məktəbə qədər artıq oxumağı bacarırdı. Hazırda 40 yaşı var. 15 yaşında o, hələ də evli olduğu, özündən 10 yaş böyük olan məhəllə yoldaşı ilə tanış olub. O, azyaşlı olmasına baxmayaraq onunla evlənib. Daha doğrusu, Nino ata evindəki zorakılıqdan xilas olmağın çarəsini gənc yaşda ailə qurmaqda görüb:
“Atam çox qısqanc və zülümkar idi. Mənə heç evin bayırına belə çıxmağa icazə vermirdi. Əks cinsdən biri ilə danışdığımı biləndə şiddət göstərməyə başlayırdı. Bilirsiniz, işgəncə verilərək nə qədər döyülmüşəm”.
Atası təkcə Ninonu deyil, hamilə olan anasına da pis münasibət bəsləyib. İlk pulunu gənc yaşlarında, 15 yaşında rus ailəsində xadiməçi olaraq işləməyə başlayaraq qazanıb. Həyat yoldaşı paltar tikməkdə işləyirdi. Vəziyyət həyat yoldaşımın evində də eyni idi. Əri Ninoya şiddət göstərməklə qalmır onun uşaq dünyaya gətirməməsi üçün əlindən gələn hər şeyi edirdi. Həyat yoldaşI maddi çətinlik ucbatından Rusiyaya getdi. Nino isə hamilə olduğundan atası evində yaşamağa məcbur oldu. Olduqca ağrılı, acılı, bir o qədər də çətin uşaqlıq və gənclik illəri keçirmiş Nino, evləndikdən sonra zorakılığa məruz qalmasını yağışdan qaçarkən doluya tutulmaq kimi görür:
“İndi evli idim, başqasına məxsus idim. Atamın zorakılığı bitmişdi. Hərdən soruşurdu ki, bu adamda nə tapmısan? “Səndən qaçdım” deyə bilmədim. Kaş ki, həmişə olduğu kimi davransaydı, bəlkə də bu evliliyim olmazdı. Mən doğrudan da atamdan qurtulmağa getmişdim.”
Onun boşanmaq istəməsinə baxmayaraq ailələr bunla razılaşmırdı. Bir müddət sonra həyat yoldaşı Rusyadan gələndən sonra anladı ki, aldadılıb. Dava edəndə yenə zorakılığa məruz qalan Nino, həmin vaxt ikinci qızına hamilə idi. İki uşaqla öz ailəsi ilə yaşadığı evə qayıtmasının daha pis olacağını düşünərək, boşanmaq istəsə də zamanla o, da bu fikrini dəyişməyə məcbur oldu.
Evə sərxoş gələn həyat yoldaşı bir gün Ninonu pivə almağa göndərmək istəyib. Ninonun etirazı ilə qarşılaşan həyat yoldaşı, bunun üzərinə onu vəhşicəsinə döyüb. Onun boşanmaq üçün məhkəməyə müraciət etdiyini öyrəndikdə isə uşaqlarının atasının “Boşandığın an səni öldürəcəm!” deyə hədəsi ilə qarşı-qarşıya qalıb. Lakin Nino qəbul etməyib və boşanacağını təkrarlayıb. Nino məhkəmədə bu sözləri deyərək evliliyini rəsmi olaraq bitirməyə nail olub:
“Özümü evin içində döyüşçü kimi hiss edirəm. Hər dəfə yıxılanda əvvəlcə ağlayıb sızıldayıram, sonra al-qan içində ayağa qalxıram. “Necə yenidən bir araya gələ bilib, övladlarımı qoruya bilərəm” deyə düşünürəm.
Ninonun yaşadıqlarının tək səbəbi qadın olmasıdır. Qadın olaraq doğulması, evin qız uşağı olması, birinin uşaqlarının anası olmasıdır. Qadın olmaq bu deyil. Qadınlıq kiminsə əşyasına çevrilmək, qeyri insani rəftarlarına dözmək deyil. Qadın olmaq şiddətə mərzum qalmaq, şiddət və ölüm qorxusu ilə yaşamaq deyil!
Bəs nədir qadın olmaq? Bunun cavabı isə siz verin!
Qadınlar, qızlar, uşaqlar və bütövlükdə bütün canlılar üçün daha təhlükəsiz bir dünyamızın olması diləyi ilə!…
Müəllif: Laləzar Həsənova
რაც დაემართა, ერთადერთი მიზეზი ის არის, რომ ის ქალია
საქართველოში, ისევე, როგორც მთელს მსოფლიოში, ქალები თითქმის ყოველდღე განიცდიან სხვადასხვა სახის ფიზიკურ და ფსიქოლოგიურ ძალადობას. ქალებს კლავენ მათი ქმრები, საყვარელი ადამიანები, მამები, მათი უახლოესი კაცები. თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობს ოფიციალური სტატისტიკა ქალთა მიმართ ძალადობის შესახებ, ქალები, რომლებმაც განაცხადეს განქორწინების სურვილი ან განქორწინებულები არიან, ძალადობის მიმართ ყველაზე დაუცველები არიან. ნინო მხოლოდ ერთ-ერთია მათ შორის.
ნინო 5-შვილიანი ოჯახის უფროსი შვილია. ბორჯომის სოფელ საქირეში დაიბადა და გაიზარდა. დაწყებით სკოლამდე უკვე კითხვაც იცოდა. ის ახლა 40 წლისაა. 15 წლის ასაკში გაიცნო მეზობელი, რომელიც მასზე 10 წლით უფროსი იყო. ნინო გათხოვდა, მიუხედავად იმისა, რომ არასრულწლოვანი იყო. ფაქტობრივად, ნინომ მამის სახლში ძალადობისგან თავის დაღწევის გზა პატარა ასაკში გათხოვებით იპოვა.
„მამაჩემი ძალიან ეჭვიანი და სასტიკი იყო. სახლიდან გარეთ არ მიშვებდა. მან ჩემზე იძალადა, როცა გაიგო, რომ საპირისპირო სქესის წარმომადგენელთან ურთიერთობა მქონდა. იცით, რამენჯერ მაწამა და მცემა?!“, – ამბობს ნინო..
მამა არა მარტო ნინოს, არამედ მის ორსულ დედასაც სცემდა. მსგავსი სიტუაციაა ნინოს ქმრის სახლშიც. ქმარი ნინოს არამარტო შეურაცხყოფას აყენებდა, არამედ მან ყველაფერი გააკეთა იმისთვის, რომ ქალს შვილი არ ჰყოლოდა.
როცა მეუღლე ფინანსური გაჭირვების გამო რუსეთში წავიდა, ორსულ ნინოს მამამისის სახლში ცხოვრება მოუწია. ნინოს, რომელსაც ძალიან მტკივნეული, მძიმე ბავშვობა და ახალგაზრდობა ჰქონდა, წვიმისგან თავის დაღწევის სწრაფვის დროს ქორწინების შემდგომ სეტყვა შეხვდა.
„ახლა გათხოვილი ვიყავი, სხვას ვეკუთვნოდი. მამაჩემის ძალადობა დასრულდა. ხანდახან მეკითხებოდა: რა იპოვე ამ კაცში? ვერ ვეუბნებოდი, შენგან გავიქეციო. ვისურვებდი, რომ ჩვეულებრივად მოვქცეულიყავი, იქნებ ეს ქორწინება არ მომხდარიყო. მე ნამდვილად გავთხოვდი, რომ მამისგან შორს ვყოფილვიყავი”, – ამბობს ნინო.
წლების შემდეგ, მიუხედავად იმისა, რომ მას განქორწინება სურდა, ოჯახები არ დათანხმდნენ. რამდენიმე ხნის შემდეგ, როცა მისი ქმარი რუსეთიდან დაბრუნდა, მიხვდა, რომ მოტყუებული დარჩა. იმ დღეს, ისევ ჩხუბის დროს, ქმარმა კვლავ იძალადა მასზე… მაშინ მეორე ქალიშვილზე იყო ორსულად. მას განქორწინება სურდა და ფიქრობდა, რომ მისთვის და მისი ორი შვილისთვის უარესი იქნებოდა სახლში დაბრუნება, სადაც ის ოჯახთან ერთად ცხოვრობდა, თუმცა, დროთა განმავლობაში იძულებული გახდა, გადაეფიქრებინა.
ერთ დღეს, სახლში მთვრალ მდგომარეობაში დაბრუნებულმა ქმარმა, ნინოს ლუდის საყიდლად გაგზავნა მოინდომა. ნინომ უარი უთხრა. ამის გამო, მისმა მეუღლემ ის სასტიკად სცემა. როცა გაიგო, რომ განქორწინებაზე განცხადება შეიტანა, შვილების მამა, ანუ ქმარი, მას დაემუქრა, მოგკლავ, თუ დამშორდებიო. თუმცა ნინომ ეს სეროზულად არ მიიღო და გაიმეორა, რომ დაშორება უნდოდა. ნინომ განქორწინების ოფიციალურად დასრულებას სასამართლოში მიაღწია.
“სახლში მეომრად ვგრძნობდი თავს. ყოველი დაცემისას ვტირი, შემდეგ კი სისხლიან მდგომარეობაში ფეხზე ვდგები. ვფიქრობ, როგორ დავუბრუნდე ძლიერ მდგომარეობას და დავიცვა ჩემი შვილები?”, – ამბობს ნინო.
ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც ნინო ამ ყველაფერ განიცდის, არის ის, რომ ის ქალია. ქალად დაბადება ნიშნავს, რომ სახლში ვიღაცის გოგო ხარ და დაქოწინების მერე – ვიღაცის შვილების დედა. ეს არ არის ქალობა. ქალობა არ არის, ვინმეს ნივთი რომ გახდე, ან არაადამიანური მოპყრობა მოითმინო. იყო ქალი – არ ნიშნავს ძალადობის, შეურაცხყოფის და სიკვდილის შიშით ცხოვრებას!
როგორია იყო ქალი? პასუხი თქვენ თქვით!
ვისურვებდით, რომ გვქონდეს უფრო უსაფრთხო სამყარო ქალების, გოგონების, ბავშვებისთვის და ზოგადად ყველა ცოცხალი არსებისთვის!…
ავტორი: ლალეზარ ჰასანოვა