Səxavət Bədili
Qadın..adi bir söz yoxsa özündə ayrı-ayrı səltənətlər daşıyan 5 hərf? Möcüzəvi varlıq yoxsa adi bir qul? Ən dərindən düşünə biləcəyimiz mövzudur zənnimcə. Niyə? Gəlin düşünək və sonda verdiyim suala bir cavab tapaq…
Əvvəlcə gəlin keçmiş tarixə nəzər salaq. Lap qədimlərdə yeni dünyaya gəlmiş körpə qız uşaqlarının diri diri torpağa basdırılmasından.Biz insanlar bu qədər qəddar ola bilmişik yəni? Səbəb isə daha gülməli və dərk edilməsi həqiqətən çox çətin olan bir mövzudur.Səbəb olaraq bu kimi fikirlər mövcud olmuşdur :
1.Nəslin davamçısı deyil. Sadə cavab verək bu dəhşətə. Səni atan dünyaya gətirdi? Önəmli olan hər hansı bir nəslin illər,əsrlər boyu davam etməsidir yoxsa insanlığın mövcud olması? (Ən qorxunc məqam isə bu düşüncənin əsrlər sonra belə günümüzdə mövcud olmasıdır. Sadəcə dəhşət..!!)
2.Qız uşaqları bədbəxtçilik gətirərmiş. Bu hal mənə qəribə gəlir.Hələ əşya qədər zərərsiz bir varlıqdır bədbəxtçilik gətirən yoxsa əqli,ruhu,cismi və.s tamamlanmış olan bir yaradılış? Unutmuş olmalı bu insanlar ana və kənizlərinin də qadın olmalarını.
3.Qadınları zəif məxluqlar adlandırmışlar.Şans verilmədiki qadınlara.Hansı gücdən söhbət gedir bəs? Aydındır söhbət fiziki zəiflikdən gedir.Bu zaman cahilliklə qarşılaşırıq. Çünki doğum zamanı qadının çəkdiyi ağrılara bir çox qolu güclü kişilər belə tap gətirməz.Bunu elm,tibb sübut edir mən yox.Qaldıki zəiflik məsələsinə,fikrimcə ən zəif insan elmdən uzaq qalmış insandır.
Bu kimi nə qədər misal gətirə bilərik.Əsrlər boyu davam edən bu cahil düşüncələr sizcə bir sonluq tapacaq? Müasir dövr adlandırmaqdayıq yaşadığımız zamanı? Bəs reallıqda həqiqətən elm cahilliyə üstün gəlibmi ? Nə qədər elm güclənirsə bir o qədər cəmiyyət inkişaf etməli,formalaşmalı,özünü vəhşi yaşayışdan təcrid etməlidir.Əgər günümüzə qədər inkişaf etməkdə olan bir dünyadan danışırıqsa o zaman zənnimcə qadın ölümləri və zorakılıqları olmamalı idi.Haqlısız hal-hazırda körpə qız uşaqlarını diri diri torpağa tapşırmırlar.Başqa üsullar meydana gəlib çünki.Belə dönüb zamanı vərəqlədikdə bir çox adətin dəyişmədiyini görərik açıq aydın. Məsələn: azyaşlı qız uşaqlarının qaçırılması,qadın alveri,qadınların üzdəniraq yerlərdə məcburi işlədilməsi,erkən evlilik və.s Bəli tamamilə razıyamki əvvəlki zamanla müqayisə edilməzdir hal-hazırki vəziyyət.İndi tam şəkildə qadın azadlığının qabardılmış formasını görməkdəyik.Ancaq buna baxmayaraq öz nəticəsini əsrlərdir ala bilmir dünyamız.Səbəb olaraq dini və mentaliteti götürmək bəzən ağlımdan keçir amma sonda yenə elm,təhsil qarşımda dayanır.Təhsildən öz payını kifayət qədər ala bilməmiş bir cəmiyyət həqiqətən heç bir inkişaf göstərə bilməz . Qadın sevgi və qayğı ilə yoğrulmuş,bəşəri tarixin görə biləcəyi ən möhtəşəm,ən güclü yaradılmışdır mənə görə.Kişi cinsinə mənsub olmaq önəmli factor deyil,insan olmaq isə şərtdir. Sadəcə Nəsimi demişkən “ Aləm zərrələrdən ibarətdir.Hər bir zərrənin öz bətnində xəlq etmək qüdrəti var.İnsan özü xaliqdir ancaq cəhalət üzündən bunu bilmir. Elmə vaqif olub öz xilqətini dərk edən insan həqiqətən yenilməzdir. İnsana etiqad edin,xilasımız bundadır. Dünyanı cəhalətdən qurtarmaq üçün. Güclü,gücsüz insan yoxdur. Kamil insan var,birdə cahil. “
ქალი
სახავათ ბადილი
ქალი… ერთი უბრალო სიტყვაა თუ თითოეულ ასოში სხვადასხვა განძს ატარებს? საოცარი არსებაა თუ მონა? ეს ის თემა, რაზეც შეგვიძლია, სიღრმისეულად ვიფიქროთ. რატომ? მოდით, დავფიქრდეთ და შემდეგ ამ კითხვების პასუხი ვიპოვოთ.
თავიდან მოდით, ისტორიას გადავხედოთ. უძველეს დროში ახალშობილ გოგოებს ცოცხლად მარხავდნენ. ჩვენ ასეთი სასტიკები ვყოფილვართ ანუ? ამის მიზეზი კი სასაცილო და ძნელად აღსაქმელია. მიზეზად ასახელებენ ამ მოსაზრებებს:
- გვარს არ აგრძელებს. მარტივად ვუპასუხოთ ამ სისასტიკეს. შენ მამაშენმა გაგაჩინა? რა უფრო მნიშვნელოვანია, კონკრეტული ერთი გვარის საუკუნეების განმავლობაში გაგრძელება თუ კაცობრიობის არსებობა? ყველაზე საშინელი კი ის არის, რომ ეს მოსაზრება დღესაც არსებობს. უბრალოდ საშინელებაა!
- გოგოები უბედურების მომტანნი არიან. ეს ჩემთვის საინტერესოა. უდანაშაულო პატარაა უბედურების მომტანი, თუ გონება-, სულ- და სხეულჩამოყალიბებული არსება? ალბათ მათ დაავიწყდათ, რომ დედები მათი დამხმარე ქალები არიან.
- ქალებს სუსტ არსებებად მიიჩნევენ. ოდესმე მისცეს შესაძლებლობა? რომელ ძალაზეა საუბარი? ცხადია, ფიზიკურ ძალაზე. აქ გვხდება უმეცრება: მშობიარობის დროს გადატანალი ტკივილის სიძლიერეს კაცებიც ვერ გაუძლებენ. ეს ჩემი კი არა, მედიცინის, მეცნიერების ნათქვამია. რაც შეეხება სისუსტეს: ჩემი აზრით, ყველაზე სუსტი ადამიანი უცოდინარი ადამიანია.
ამის უამრავი მაგალითი შემიძლია, მოვიყვანო. საუკუნეების განმავლობაში გაგრძელებული ეს მოსაზრებები ოდესმე დასრულდება? თანამედროვე სამყაროში რა ხდება? რეალურად დაამარცხა მეცნიერებამ უმეცრება? რამდენადაც გაძლიერდება მეცნიერება, საზოგადოება უნდა განვითარდეს, ჩამოყალიბდეს, ველურ ცხოვრებას თავი უნდა დაანებოს. თუ ჩვენ ვსაუბრობთ განვითარებულ სამყაროზე, მაშინ ფემიციდი, ქალთა მიმართ ძალადობა არ უნდა ხდებოდეს. დიახ, დღეს პატარა გოგოებს ცოცხლად არ მარხავენ, რადგან სხვა მეთოდები არსებობს. თუ დავაკვირდებით, ვხვდებით, რომ ეს ტრადიცია დიდად არ არის შეცვლილი. მაგალითად, ახლა გავრცელებულია არასრულწლოვანი გოგოს მოტაცება, ქალით ვაჭრობა, სექსმუშაკად მუშაობის იძულება, ნაადრევი ქორწინება და ასე შემდეგ. კი, ვთანხმდები იმაზე, რომ წინა საუკუნეებს არ უნდა შევადაროთ დღევანდელი დრო. ახლა ქალთა თავისუფლების დახვეწილი ფორმები გვხვდება. მაგრამ, სამწუხაროდ, ამ ყველაფრის მიუხედავად, ჯერ საკმარისი შედეგი არ გვაქვს. ხანდახან ვფიქრობ, რომ რელიგია, მენტალიტეტი არის მიზეზი, მაგრამ ბოლოს მაინც ცოდნის ნაკლებობა დევს ამ ყველაფრის საფუძვლად. თუ საზოგადოებას საკმარისი ცოდნა არ აქვს, მაშინ იგი ნადვილად ვერ განვითარდება. ქალი სიყვარულითა და ზრუნვით სავსე, კაცობრიობის ყველაზე ძლიერი არსებაა, ჩემი აზრით. სქესით კაცად ყოფნა არ არის მნიშვნელოვანი ფაქტორი, მთავარია ადამიანად ყოფნა. როგორც ნადიმი ამბობს, “სამყარო პატარა ნაწილებისგან შედგება. ყველა პატარა ნაწილს შექმნის, გაჩენის ძალა აქვს. ადამიანი თვითონ არის შემქმნელი, მაგრამ უცოდინრობის გამო არ იცის ეს. თუ ადამიანი იღებს ცოდნას და აღიქვამს, რომ შემქმნელია, მაშინ ის დაუმარცხებელია. ირწმუნეთ ადამიანის, – ეს ჩვენი ხსნაა მსოფლიო უმეცრებისგან. ძლიერი და სუსტი ადამიანი არ არსებობს, არსებობს მცოდნე და უცოდინარი ადამიანი.”
