Sizə sual versəm ki, təhsil olmadan cəmiyyət olaraq inkişaf etmək mümkündürmü?
Əminəm böyük əksəriyyət “əlbəttə yox, təhsil olmadan inkişaf da olmaz” deyəcəksiniz. Və tamamilə haqlısınızda…….
Ümumi götürsək Cəmiyyət çox geniş anlayışdır onu fərdlər hamısı birləşib birlikdə formalaşdırır. Ona görə də cəmiyyətdə, yəni o birləşmədə nə qədər çox təhsilli fərdlər olarsa, cəmiyyət də bir o qədər çox inkişaf etmiş olar.
Bizdə əsasən təhsili ifadə edərkən, onu universitetə qəbul olmaq, diplom almaq və sonra isə yaxşı işdə işləmək kimi görürük. Ancaq əmin olun təhsil bundan daha artıqdır. Təhsil, fərdi olaraq inkişaf etmək, həyatı daha dərindən başa düşmək və ən əsası cəmiyyəti yaxşı yöndə dəyişib inkişafına töfhə vermək üçün bir vasitədir. Qısacası Nelson Mandelanın da dediyi kimi “Təhsil, dünyanı dəyişmək üçün istifadə edə biləcəyiniz ən güclü silahdır”.
Biz Gündəlik həyatımızın hər etabında olduğu kimi təhsil sahəsində də , tez-tez ikili standtartlara rast gəlirik. Niyəsə bəzən ailələr qızların təhsil almasının o qədər vacib olmadığını düşünür və oğlan uşaqlarının oxuyub ali təhsil almasına daha çox üstünlük verirlər. Bu özü-özlüyündə çox yalnış bir yanaşmadır. Son illər artıq get-gedə bu yanaşmanın dəyişdiyini görmək həqiqətən çox sevindiricidir.
Gəlin biz Azerbaycanli ictimai xadim Zeynalabdin Tağıyevin 100 il öncə dediyi bir sözü xatırlayaq. O deyirdi: “Biz bir oğlana təhsil versək, təhsillli bir insan qazanarıq, ancaq bir qıza təhsil versək, təhsilli bir ailə qazanarıq”.
Hələ 1 əsr öncə bütün dünyada dahi insanlar başa düşmüşdülər ki, qadınlarında təhsil almalarına və siyasi-ictimai fəaliyətə qoşulmalarına icazə verilmədən, inkişaf etmiş bir cəmiyyət və dövlət qurmaq mümkün deyildi.
Ona görə də məhz 1 əsr öncə qadınların təhsil almalarına və siyasi-ictimai fəaliyətə qoşulmalarına mane olan bariyerlərin aradan qaldırılması istiqamətində ciddi addımlar atılmağa başlanmış və buna qarşı çıxan toplum ilə də böyük bir mübarizə başlamışdır. Qeyd edim ki, Bugün hələ də erkən evlilik, məcburi evlilik, diskriminasiyalar, fərqli streotiplər və s. kimi bir çox bariyerlər qalmaqdadır və əlbəttə bunların aradan qaldırılması uğurunda mübarizə də dayanmadan davam edir…..
….Gürcü şairi Akaki Tsereteli “Bütün xalqların xoşbəxtliyinin və firavanlığının mənbəyi yalnız təhsildir” demişdir. Məhz buna görə də hər kəs cəmiyyət olaraq inkişaf etmək üçün, öz xoşbəxtlik və firavanlığı üçün, aparılan bu mübarizəyə qoşulmalı və təhsil sahəsində qadınlar üçün qoyulmuş bütün bariyerləri və ikili standartları aradan qaldırmağa çalışmalıdır.
Müəllif: Naşir Orduxanov
——————–
განათლების გარეშე განვითარება შეუძლებელია…
მე რომ ვიკითხო, შესაძლებელია თუ არა განათლების გარეშე საზოგადოების განვითარება, დარწმუნებული ვარ, უმრავლესობა იტყვის: „რა თქმა უნდა, არა, განათლების გარეშე განვითარება შეუძლებელია“. და აბსოლუტურად მართლები იქნებით.
…ზოგადად, საზოგადოება ძალიან ფართო ცნებაა, იგი ყალიბდება ყველა ინდივიდის გაერთიანებით. ამიტომ, რაც მეტი განათლებული ინდივიდი იქნება საზოგადოებაში, ანუ ამ გაერთიანებაში, მით უფრო განვითარებული იქნება საზოგადოება.
ჩვენ როდესაც განათლებას მივმათავთ, ამას აღვიქვამთ, როგორც უნივერსიტეტში ჩაბარებას, დამთავრებას და კარგ სამსახურში მუშაობას. მაგრამ დამერწმუნეთ, რომ განათლება ამაზე მეტია. განათლება არის ინსტრუმენტი პიროვნული განვითარებისთვის, ცხოვრების უფრო ღრმად გააზრებისთვის და რაც მთავარია, საზოგადოებაში პოზიტიური ცვლილებისა და მის განვითარებაში წვლილის შეტანისთვის. როგორც ნელსონ მანდელა ამბობს, „განათლება არის ყველაზე ძლიერი იარაღი, რომელიც შეგიძლია გამოიყენო სამყაროს შესაცვლელად“.
როგორც ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების ყველა ეტაპზე, ასევე განათლების სფეროშიც ხშირად ვხვდებით ორმაგ სტანდარტებს. ზოგჯერ ოჯახები ფიქრობენ, რომ გოგონების განათლება არც ისე მნიშვნელოვანია და ურჩევნიათ, მხოლოდ ბიჭებს ასწავლონ და მისცენ უმაღლესი განათლება. ეს თავისთავად ძალიან არასწორი მიდგომაა. ნამდვილად სასიხარულოა იმის დანახვა, რომ ეს მიდგომა ნელნელა იცვლება ბოლო წლებში.
მინდა გავიხსენოთ აზერბაიჯანელი საზოგადო მოღვაწის, ზეინალაბდინ თაგიევის, 100 წლის წინ ნათქვამი: „თუ ჩვენ ბიჭს ვასწავლით, მივიღებთ განათლებულ კაცს, მაგრამ თუ ვასწავლით გოგოს, მივიღებთ განათლებულ ოჯახს“.
ჯერ კიდევ ერთი საუკუნის წინ, მსოფლიოში ყველა გენიოსმა გააცნობიერა, რომ შეუძლებელი იყო განვითარებული საზოგადოებისა და სახელმწიფოს აშენება ქალებისთვის განათლების მიცემისა და მათი პოლიტიკურ და სოციალურ საქმიანობაში მონაწილეობის გარეშე.
ამიტომ, ზუსტად ერთი საუკუნის წინ, გადაიდგა სერიოზული ნაბიჯები ქალების განათლების მიღებასა და პოლიტიკურ და სოციალურ საქმიანობაში მონაწილეობაში ხელის შემშლელი ბარიერების მოსახსნელად და დაიწყო დიდი ბრძოლა მის მოწინააღმდეგე საზოგადოებასთან. აღსანიშნავია, რომ დღესაც ადრეული ქორწინების, იძულებითი ქორწინების, დისკრიმინაციის, განსხვავებული სტერეოტიპების და ა.შ. სახით ბევრი ბარიერი რჩება და რა თქმა უნდა, ბრძოლა მათ მოსაშორებლად გრძელდება.
ქართველი მწერალი აკაკი წერეთელი ამბობდა: „მხოლოდ განათლება იყო და არის ყოველგვარი ხალხის ბედნიერებისა და კეთილდღეობისა“. აი ამიტომ, საზოგადოების განვითარებისთვის, საკუთარი ბედნიერებისა და კეთილდღეობისთვის, ყველა უნდა შეუერთდეს ამ ბრძოლას და იბრძოლოს განათლების სფეროში ქალებისთვის დაწესებული ყველა ბარიერისა და ორმაგი სტანდარტების აღმოფხვრაზე.
ავტორი: ნაშირ ორდუხანოვი